Nowotwór – wpływ odżywiania na powstawanie i leczenie raka

Z poniższego filmu dowiemy się, jaki jest wpływ diety na powstawanie nowotworów oraz jakie jest zapobieganie i leczenie raka.

Poniżej przedstawione są fragmenty powyższego wykładu dr Jerzy Gubernator, biochemika pracującego na Uniwersytecie Wrocławskim na Wydziale Biotechnologii.

Dr Gubernator od szeregu lat zajmuje się sposobami leczenia nowotworów przy zastosowaniu metod związanych z nanotechnologią.

Jego zainteresowania zawodowe związane są także z naturalnymi sposobami zapobiegania i leczenia nowotworów. Doprowadziły one do włączenia naturalnych substancji występujących w diecie do zestawu czynników używanych w produkcji nowoczesnych preparatów przeciwnowotworowych.

Wpływ diety na powstawanie nowotworów

Aby zrozumieć jak to, co jemy, przyczynia się do naszego zdrowia lub powoduje chorobę, musimy poznać przyczyny chorób nowotworowych.

Jesteśmy zbudowani z komórek, w komórkach mamy jądro komórkowe, w którym jest kwas dezoksyrybonukleinowy (DNA), w nim są instrukcje na temat budowy naszego ciała i funkcjonowania wszystkich procesów w organizmie.

Procesy metaboliczne i czynniki środowiskowe mogą powodować uszkodzenie DNA. W każdej komórce ma miejsce nawet milion takich uszkodzeń dziennie.

Zwykłe uszkodzenia są naprawiane..

Ale jeśli uszkodzi się pewne ważne geny (protoonkogeny i geny supresorowe nowotworów) i nie zostaną one naprawione, to komórka zaczyna zamieniać się w nowotwór.

To tak jak z pędzącym samochodem, w którym popsuje się równocześnie pedał gazu (ciągle wciśnięty) i hamulec. Trudno wtedy zatrzymać taki samochód. Podobnie jest z komórkami nowotworowymi – zaczynają się mnożyć i organizm nie może tego procesu powstrzymać.

Etapy powstawanie nowotworów:

Inicjacja – pod wpływem kancerogenu dochodzi do transformacji nowotworowej – w komórce dokonują się zmiany, ale komórka nie rozmnaża się. Zmiana pozostaje utajona.

Promocja – pod wpływem ponownego zetknięcia się z kancerogenem (tym samym lub innym), następuje pobudzenie proliferacji tych komórek.

Na tym etapie jest to proces „odwracalny” trwający wiele lat (20, 30 lat), a usunięcie czynników rakotwórczych może zapobiec rozwojowi nowotworu.

Progresja – jeśli czynniki kancerogenne (palenie papierosów, wdychanie azbestu, jedzenie smażonego mięsa i tym podobne) dalej oddziaływają na zmienione ogniska komórek, następuje etap powstawania heterogennej, szybko rosnącej populacji zmienionych komórek nowotworowych, zdolnych do odrywania się, wnikania do naczyń i dawania przerzutów.

Czynniki powodujące nowotwory:

• promieniowanie UV (czerniak),
• promieniowanie jonizujące (białaczki, nowotwory tarczycy),
• azbest (nowotwór płuc),
• produkty spalania takie jak: benzen, antraceny, benzopiren, aminy aromatyczne, nitrozoaminy (nowotwór płuc, przełyku, żołądka, jelita grubego, nerek i pęcherza moczowego),
• chlorek winylu (nowotwór wątroby),
• metale ciężkie takie jak: arsen, nikiel, rtęć (nowotwór skóry, mózgu, nerek i wątroby),
• toksyny z pleśni takie jak: aflatoksyny (nowotwór wątroby) są np. w orzeszkach ziemnych,
• podwyższony poziom hormonów (nowotwór piersi, jajnika, prostaty),
• wolne rodniki, chroniczny stan zapalny, stres – większość nowotworów

Mleko krowie pewne wirusy w mleku, może zarażać dzieci białaczką.

Aby to zrozumieć, należy wiedzieć, że związki trafiające do naszego organizmu, takie jak aflatoksyny lub inne kancerogeny, są modyfikowane chemicznie w specyficzny sposób w naszych komórkach po to, aby mogły być wydalone..

Taka modyfikacja ma dwa etapy.

Zanim zostaną zmodyfikowane są bezpieczne dla organizmu.

Po pierwszym etapie etapie modyfikacji są bardzo rakotwórcze.

Po drugim etapie modyfikacji chemicznych całkiem bezpieczne!

To co jemy ma wpływ w jakim etapie modyfikacji zostają te związki.

Uszkadzanie DNA komórki przez produkty metabolizmu I fazy

W wyniku przemian biochemicznych niektórych ksenobiotyków (prokancerogenów) podczas I fazy metabolizmu komórkowego, powstają silnie elektrofilowe produkty przejściowe. Jeśli aktywność tej fazy przeważa reaktywne kancerogeny, uszkadzają one DNA komórki. Uszkodzenia są jednak zwykle naprawiane, ale jeśli jest ich za dużo komórka zaczyna zamieniać się w nowotwór.

Okazało się, że białko zwierzęce wpływa na enzymy I fazy zwiększając ją.

Ilość białka zwierzęcego wpływa na ilość ognisk raka wywołanych aflatoksynami.

Jeśli mamy mało białka zwierzęcego tych ognisk jest mało, jeśli spożywamy dużo białka zwierzęcego tych ognisk jest dużo, albo więcej.

Jeśli już są jakieś ogniska raka, to w przypadku diety niskobiałkowej te ogniska nie rozwijają się. Natomiast tam, gdzie jest dużo białka zwierzęcego te ogniska szybko rosną, rozwijają się i powstaje w pełni rozwinięty nowotwór.

W takim razie ile tego białka jest potrzeba?

Okazuje się, że 10% białka jest taką granicą przy której następuje zahamowanie albo wzrost nowotworu. 

My ludzie zachodu, jemy z reguły około 18% białka, natomiast do naszego rozwoju potrzeba około 10%.

Co z białkiem roślinnym?

Białko pochodzące ze zbóż nie powoduje takiego rozwoju ognisk raka jak białko zwierzęce.

Jeśli nawet jemy kancerogeny, to w zależności od tego co jemy, ogniska rakowe sie rozwijąja lub nie.

Rak piersi

• Rak piersi jest nowotworem hormonozależnym.
• Dieta bogata w produkty zwierzęce, w szczególności tłuszcze, powoduje wzrost stężenia żeńskich hormonów płciowych (estrogenu i progesteronu), co jest głównym czynnikiem ryzyka w przypadku tego nowotworu.
• Już nieznaczny 17% spadek poziomu estrogenu ma znaczący wpływ na różnice w zachorowalności na raka piersi.
• Dieta roślinna znacząco obniża stężenie tych hormonów, a także skraca czas ekspozycji na nie podczas całego czasu życia kobiety, poprzez opóźnienie menarche (pierwszej miesiączki) i przyspieszenie menopauzy.

Istnieje wysoka korelacja w poszczególnych krajach pomiędzy ilością spożywanego tłuszczu zwierzęcego a zachorowalnością raka piersi u kobiet.

Nowotwór jelita grubego

• W zależności od diety mamy różną florę bakteryjna w jelicie grubym.
• Jeśli w diecie jest duży udział mięsa i tłuszczu, a mało błonnika – ma miejsce wolne tempo przesuwania się masy pokarmowej. Gdy w diecie jest dużo roślin – odwrotnie.
• W przypadku diety zwierzęcej, specyficzne dla niej bakterie rozkładają żółć do niebezpiecznych policyklicznych węglowodorów aromatycznych (PAH), które metabolizowane w komórkach jelita mogą powodować jego nowotwór!
• W profilaktyce nowotworów wskazane jest więc ograniczenie mięsa i tłuszczu, na rzecz zwiększenia spożycia błonnika, którego źródłem są rośliny!

Rak prostaty

• Główna przyczyna to mięso i nabiał.
• Jeśli dużo nabiału w diecie – 2 razy częściej występują nowotwory i 4 razy częściej przerzuty.
• Wysokie spożycie produktów zwierzęcych powoduje zwiększenie produkcji hormonów płciowych, wpływających na powstawanie i rozwój tego nowotworu.
• Stwierdzany u 50% mężczyzn w wieku 70 lat.
• Jest jednym z najwolniej rozwijających się nowotworów (zabiera mu to kilkadziesiąt lat).

Przyspieszenie rozwoju zainicjowanego nowotworu prostaty dietą bogatą w nabiał

• Pierwszy mechanizm związany jest z działaniem hormonu tkankowego IGF-1 – jest on potrzebny i w małych ilościach kieruje on odnawianiem się komórek – umieraniem starych i namnażaniem nowych.
• Dieta odzwierzęca (głównie wysokobiałkowa) zwiększa stężenie IGF-1 we krwi, co zwiększa tempo podziału wszystkich komórek, także nowotworowych!
• U osób z podwyższonym stężeniem IGF-1 we krwi ryzyko rozwoju zaawansowanego stadium raka prostaty jest ponad 5-krotnie większe, w porównaniu do osób z normalnym poziomem tego hormonu.

Podsumowanie tej części

• Dieta bogata w białka zwierzęce wpływa na metabolizm wątrobowy, zwiększając wydajność fazy I, co może wywołać nowotwór wątroby indukowany afatoksynami i innymi czynnikami.
• Dieta zwierzęca podnosi poziom żeńskich i męskich hormonów płciowych oraz wydłuża czas jaki oddziałują na organizm, co znacznie zwiększa prawdopodobieństwo wystąpienia raka piersi.
• Dieta bogata w mleko, produkty nabiałowe i mięso zaburza poziom hormonów tkankowych ( np. IGF-1), indukujących podziały komórkowe.
• Produkty zwierzęce niemal nie zawierają substancji ochronnych – przeciwutleniaczy i innych substancji potrzebnych do normalnego funkcjonowania organizmu i działania procesów detoksykacyjnych.

Wiemy już jakie konsekwencje zdrowotne powoduje spożywanie mięsa i nabiału.

A jakie korzyści płyną z jedzenia warzyw i owoców?

Co zwiera dieta bogata w warzywa i owoce?

• Flawonoidy – substancje neutralizujące wolne rodniki, hamują enzymy I fazy. Do flawonoidów należą: kwercetyna, katechina, kurkumina, antocyjanina (źródło: kolorowe owoce i warzywa).
• Karetonoidy – pomarańczowe barwniki z roślin, unieszkodliwiają wolne rodniki, ale udowodniono ich działanie tylko wtedy, gdy są podawane w roślinach – suplementy w proszku nie działają. Mogą hamować rozwój nowotworu płuc (źródło: marchew, morele).
• Glukozynolaty – połączenie glukozy ze związkami zawierającymi siarkę (indole, tiocyjaniany, oraz izotiocyjaniany), posiadają szereg aktywności: przeciwbakteryjnych, przeciwgrzybiczych oraz przeciwnowotworowych. Do tych związków zalicza się też sulforafan. Indukują enzymy II fazy (źródło: zboża, rośliny kapustne).
• Siarkowe substancje z cebuli i czosnku – poza aktywnościami antybakteryjnymi wykazano również właściwości przeciwnowotworowe – zapobieganie nowotworom jelita grubego i żołądka.
• Witaminy A, E, C – typowe związki przeciwutleniające, wiążą wolne rodniki i przyczyniając się do ograniczenia metabolicznych uszkodzeń DNA (źródło: owoce, warzywa, zielone liście).

Bardzo ważne czynniki w walce z rakiem:

• przeciwutleniacze,
• substancje hamujące aktywność enzymów I fazy metabolizmu,
• aktywatory enzymów II fazy metabolizmu,
• czynniki utrudniające wzrost nowotworom,
• substancje powodujące śmierć komórek nowotworowych.

Glukozynolaty

Występuję w roślinach kapustnych

kapusta, chrzan, wasabi, gorczyca, brokuły

Co to są glukozynolaty?

• występują w roślinach krzyżowych (kapustnych) – kapusta, brokuły, rzepa, kalafior, gorczyca, rzeżucha, chrzan, wasabi.
• Zawierają siarkę i do swej aktywności muszą ulec rozcięciu przez zawartą w roślinie mirozynazę – uwalniają się wtedy tzw. olejki gorczyczne.
• U tych roślin występują ok. 120 takich związków.

Czyli jeśli chcemy wykorzystywać te rośliny, to w formie surowej działają najlepiej.

Musimy je gryźć i wtedy uwalniany jest enzym zawarty w jednej części komórki i glokozynolan zawarty w drugiej. Te części łączą się i enzym rozcina glukozylan na dwie części i na glukozę i intermediant, który tak naprawdę działa. W tym momencie ten proces leczenia zaczyna zachodzić w organizmie.

Zatem jedzmy brokuły, kapustę na surowo, zróbmy nawet sok z tego,

wtedy będą one działać przeciwnowotworowo.

Co potrafią glukozynolaty?

• Wykazują działanie na poziomie ekspresji genów, zmniejszające aktywność enzymów Fazy I metabolizmu ksenobiotyków (prokancerogenów) oraz równocześnie zwiększając aktywność enzymów Fazy II. Przywracają równowagę w organizmie.
• Dzięki temu wykazują szerokie działanie prewencyjne (antymutagenne oraz antyproliferacyjne) przeciwko szerokiej gamie nowotworów płuca, wątroby, prostaty, piersi, jelita cienkiego, jelita grubego, trzustki, pęcherza moczowego oraz innych, wywołanych nitrozoaminami, aminami aromatycznymi, benzopirenami, a także wolnymi rodnikami.
• Te związki działają również przeciwko hormonozależnym nowotworom, regulując metabolizm hormonów sterydowych!
• Niektóre z nich działają na wielu poziomach ekspresji genów komórek nowotworowych, zaburzając podziały i wywołując ich śmierć.

Związek kancerogennego moczu i diety:

 Osoby, które jadły same mięso z McDonalda miały moczy o wysokiej mutagenności. Te które jadły kapustę (gdzie znajdują, się glukozynolaty) miały mocz o niskiej wartości mutagennej. Natomiast te które jadły zarówno mięso i kapustę dużo mniej zmutowanych komórek w moczu. Wniosek? Kapusta częściowo niweluje działanie kancerogenów, które znajdują się w mięsie i chroni nas przed rakiem.

Rak płuca a rośliny z rodziny Krzyżowych

• W kapuście występuje związek o nazwie izotiocyjanian benzylu.
• Wpływa on na metabolizm najsilniejszych kancerogenów z dymu tytoniowego – Nitrozoaminy – 4 – (metylonitrozoamino) – 1- (3-pirydylo) 1 – butanonu (NNK) oraz wielopierścieniowego węglowodoru aromatycznego – benzo(a)pirenu, powodując spowolnienie przekształcenia ich w reaktywne produkty uszkadzające DNA komórek płuc. To są dwa najbardziej rakotworócze na ziemi substancje i są one w dymie papierosowym.
• W wyniku przeprowadzonych badań stwierdzono odwrotną zależność pomiędzy spożywaniem warzyw z rodziny Krzyżowych, a zapadalnością na raka płuc i żołądka.
• Przypuszcza się także, że ochronne działanie izotiocyjanianu benzylu polega również na powodowaniu śmierci powstających komórek nowotworowych.

Jedzenie kapusty pomaga zapobiegać rakowi płuc i żołądka u palaczy.

Brokuły i cudowny sulforafan

• Sulforafan jest jednym z izotiocyjanianów (czyli produktów degradacji enzymatycznej glukozynolatów), u którego stwierdzono najsilniejsze działanie przeciwnowotworowe.
• Głównym (ale nie jedynym) źródłem tego związku są brokuły (w szczególności ich kiełki) – do 3 mg w 1 g suchej masy.
• Najlepiej jeść surowe brokuły – wtedy 3-6 razy więcej tego związku trafia do krwiobiegu.
• Po jednorazowym zjedzeniu kiełków brokułów, korzystne działanie na zmienione komórki jest widoczne już po 3-6 godzinach i utrzymuje się przez około 48 godzin.
• Codzienne zjadanie roślin kapustnych jest w stanie znacząco ograniczyć uszkodzenia spowodowane wolnymi rodnikami i kancerogenami.

Jakie działanie ma sulforafan?

• Hamuje enzymy metaboliczne I fazy – niebezpieczne produkty metabolizmu, powstają w mniejszych ilościach w jednostce czasu,
• Spowalnia lub zatrzymuje podziały komórkowe nowotworów.
• Zabija komórki rakowe.
• Ogranicza rozwój naczyń krwionośnych w nowotworach.
• Ogranicza przerzutowanie – nowotwór nie rozsiewa się.
• Transportowany aktywnie do komórek nowotworu i osiąga takie stężenie, by móc je zabić.

Więc jeśli myślimy poważnie o zdrowiu powinniśmy ograniczyć produkty zwierzęce a zwiększyć spożywanie produktów roślinnych.

Flawonoidy

• To grupa naturalnie występujących w roślinach związków fenolowych, pełniących rolę barwników, przeciwutleniaczy i naturalnych insekty- i fungicydów.
• Rozpoznano około 8000 tych związków, z których wiele ma właściwości: antyoksydacyjne, przeciwzapalne, uszczelniające naczynia krwionośne, rozkurczowe, moczopędne.

Gdzie występują flawonoidy?

Flawony (apigenina, luteolina) występuje: skórka jabłka, seler.

Flawonole (kwercetyna, kemferol, mirecytyna) występuje: cebula, jabłka, herbata.

Flawanony (hesperydyna, naringenina) występuje: owoce cytrusowe.

Katechiny (katechina, galusany) herbata.

Antocjanidyny (cyjanidyna) występuje: jagody.

Izoflawony (daidzeina, genisteina) występuje: soja.

Flawonoidy a rak:

• Działają jak przeciwutleniacze.
• Kwercetyna, kemferol, galangina i apigenina hamują enzymy Fazy I metabolizmu – głównie tych odpowiedzialnych za aktywację PAH i admin aromatycznych.
• Aktywują Fazę II metabolizmu – dezaktywacja reaktywnych kancerogenów – katechiny.
• Hamują wzrost nowotworów.
• Hamują powstawanie naczyń krwionośnych w nowotworach.
• Apigenina, luteolina oraz kwercetyna zatrzymują cykl komórkowy nowotworów.

A co z olejkami siarkowymi z czosnku i cebuli?

• Wykazują najsilniejsze działanie przeciwnowotworowe spośród wielu roślinnych czynników przeciwko licznym nowotworom – żołądka, jelita grubego, prostaty, tarczycy, piersi i innych.

Zobaczmy jak działają:

Rak płuc:

Pewne soki z warzyw i owoców wpływają na zahamowanie lub unicestwianie nowotworu.

szczypiorek, por czosnek, szczypiorek, brukselka – najsilniej zabijają komórki nowotworowe.

W przypadku raka piersi jest podobnie.

Kalafior, szczypiorek, brukselka, por, czosnek

– soki z tych roślin mają najsilniejsze działanie przeciwnowotworowe.

Nowotwór żołądka też widać, że te rośliny które mają olejki gorczyczne albo siarkowe najlepiej działają, które są w czosnku, porze, szczypiorku, żółtej cebuli. Poza tym bardzo dobrze działa też brukselka, kalafior, kapusta, brokuły, rzodkiewka… i tym podobne.

Nowotwór prostaty – również czosnek jest najlepszy.

Nowotwór trzustki – czosnek, por, brukselka.

Nowotwór nerki – por działa najsilniej.

Co to wszystko oznacza?

• Jedzenie mięsa, nabiału i tłuszczów zwierzęcych przyczynia się do powstawania niektórych nowotworów.
• Pokarmy te powodują jednak coś o wiele groźniejszego – zmieniają metabolizm kancerogenów jakie trafiają do naszego organizmu z jedzeniem, dymem (papierosowym) i innymi drogami, zwiększając wielokrotnie prawdopodobieństwo zachorowania.
• Produkty roślinne mają przeciwne działanie – zawierają naturalne leki przeciwnowotworowe, a do tego wpływają na szkodliwość kancerogenów, zmniejszając ją.

Czy wciąż potrzeba nam więcej dowodów, aby rozpocząć zmianę naszych nawyków żywieniowych?

Są to fragmenty wykładu dr Jerzy Gubernator, biochemika pracującego na Uniwersytecie Wrocławskim na Wydziale Biotechnologii.

Jeśli potrzebujesz też zgubić zbędne kilogramy, to zobacz darmowe szkolenie.